Schorzenia stopy

Palec koślawy Halluks, Hallux Vulgus:
Deformacja stóp polegająca na odchyleniu bocznym palucha w stronę pozostałych palców, natomiast pierwszej kości śródstopia w kierunku przyśrodkowym. Dochodzi do zniekształcenia stawu sródstopno-palcowego palucha. Najczęściej dotyczy osób dorosłych, częściej kobiet niż mężczyzn. Do czynników predysponujących należą: płeć, noszenie nie prawidłowego obuwia, predyspozycje genetyczne, płaskostopie, choroby reumatyczne, wrodzone deformacje i nieprawidłowości anatomiczne stóp.
Początkowo zmiany są bezbolesne. W miarę upływu czasu deformacje stopy nasilają się pojawia się ból w wyniku postępujących zmian zwyrodnieniowych i miejscowego procesu zapalnego. Towarzyszy temu pieczenie, zaczerwienienie, obrzęk i ucieplenie bocznej strony stawu sródstopno-palcowego.
Nieleczony palec koślawy prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu stopy, a także kolan i kręgosłupa. Dochodzi do poszerzenia przedniej części stopy i płaskostopia poprzecznego oraz towarzyszących deformacji palców, tworzą się tzw. palce młotkowate lub szponiaste. Wtórnie dochodzi do zmian w stawach kolanowych i w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa dodatkowo może zmienić się sposób chodzenia, pogarsza się jakość życia.

Najlepsze wyniki leczenia palucha koślawego przynoszą metody operacyjne.
- Metoda McBride’a
- Procedura Silver’a
- Osteotomia metoda Chevron
- Osteotomia Kramera
- Metoda Keller-Brandes-Lelievre’a
- Artrodeza stawu śródstopno-palcowego palucha
- Artrodeza stawu śródstopno-klinowego pierwszego
- Mix metod

Paluch szpotawy
Jest deformacją, która polega na ustawieniu palucha stopy do wewnątrz. Występuje rzadko, raczej jako powikłanie nieprawidłowego leczenia palucha koślawego. Powoduje czasami zachodzenie palców na siebie,
Leczeniem z wyboru jest korekcja operacyjna, metodą zależną od deformacji, może to być resekcja stawu lub artrodeza międzypaliczkowa.

Paluch sztywny
Powstaje w wyniku postępującego zużycia powierzchni stawowych w stawie śródstopno-palcowym, zwykle w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawu. W wyniku tych zmian następuje sztywnienie i ograniczenie ruchomości palucha z powstaniem bolesnego, guzowatego zniekształcenia górnej części tego stawu.
Leczenie obejmuje zabieg, w zależności od stopnia zaawansowania, polegający na usunięciu ograniczających ruch wyrośli chrzęstno-kostnych, artroplastykę interpozycyjną, endoprotezoplastykę stawu, usztywnienie, a w skrajnych przypadkach częściowe usunięcie stawu.

Palce młoteczkowate
Zniekształcenie stopy, w którym palec jest stale zgięty w stawie międzypaliczkowym bliższym, natomiast staw międzypaliczkowy dalszy jest wolny od zmian. Zniekształcenie najczęściej dotyczy drugiego palca lub kilku palców i często towarzyszy paluchom koślawym. Nieleczony prowadzi do postępującej deformacji stopy i trudności w chodzeniu.
Leczenie operacyjne polega na korekcji stawu międzypaliczkowego bliższego w wyproście, oraz stabilizacji drutem Kirschnera.

Płaskostopie poprzeczne
Schorzenie, w którym łuk poprzeczny stopy ulega obniżeniu w przebiegu różnych anomalii kości i ścięgien stopy. Ze zniekształceniem ty związane są deformacje takie jak palce młotkowate, palce szponiaste, paluch koślawy, złamania i zwichnięcia w obrębie śródstopia oraz ścięgien, np. skrócenie ścięgna Achillesa oraz ich zbyt duża wiotkość.
W zależności od nasilenia objawów, celu zmniejszenia dolegliwości bólowych stosuje się wkładki unoszące podpierające śródstopie, ale leczenie przynoszące trwałą poprawę jest operacyjne. W zależności od stopnia zaawansowania wykonuje się różne zabiegi korekcyjne przywracające sklepienie poprzeczne stopy.

Stopa spłaszczona
Charakteryzuje się wystawaniem w stronę przyśrodkową i do boku głów pierwszej i piątej kości śródstopia, które są bolesne i narażone na ucisk obuwia. Zniekształcenie charakterystyczne dla osób dorosłych, zwłaszcza kobiet, dochodzi do niego w wyniku niedomogi mięśniowej i więzadłowej w obrębie przodostopia.
Leczy się je operacyjnie, wykonując osteotomię korekcyjną pierwszej i piątej kości śródstopia z resekcją wystających głów tych kości.

Bunioniette
Zniekształcenie okolicy głowy piątej kości śródstopia, w którym piąty palec ulega odchyleniu w stronę palców, a piąta kość śródstopia w kierunku bocznym. Często ze współistniejącym paluchem koślawym. Jest bolesnym schorzeniem stopy z tworzeniem się przewlekłych stanów zapalnych, modzeli i nadmiernym rogowaceniem skóry.
W zmniejszeniu dolegliwości bólowych ważny jest dobór odpowiednio szerokiego obuwia zwłaszcza w obrębie przodostopia, które pacjent nosi zarówno przed jak i po zabiegu operacyjnym, w celu jak największego ograniczenia ucisku i drażnienia wystającej kości śródstopia. Odpowiednia dbałość o higienę stóp, zwłaszcza systematyczne usuwanie modzeli pozwala zmniejszyć dolegliwości bólowe.
Leczenie operacyjne polega na korekcie deformacji za pomocą osteotomii piątej kości śródstopia.

Paznokieć wrośnięty
Spowodowany jest zmniejszeniem wolnej przestrzeni znajdującej się między brzegiem, a fałdem paznokcia, co wywołuje nacisk i drażnienie bruzdy macierzy paznokcia znajdującej się w tej przestrzeni. Powstaje w wyniku nieprawidłowej higieny stóp, czy też noszenia obuwia, które powoduje zbyt duży ucisk na paluch.
Charakteryzuje się pogrubieniem, zaczerwienieniem, bolesnością wału paznokcia zwykle po stronie przyśrodkowej palucha z wydzielaniem ropno-surowiczej treści.
W łagodnych przypadkach wprowadza się środek odkażający i ściągający do bruzdy macierzy. Operacyjne leczenie przynosi jednak lepsze efekty, zwłaszcza w cięższych przypadkach. W zależności od stopnia zaawansowania zmian usuwa się mniejszy lub większy fragment paznokcia. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym.